Kijkend naar de referenties en de diverse bijlagen kun je niet anders dan een lijvige en uitgebreide analyse verwachten. Dat is ook precies wat het is geworden. Want degene die zich uitgebreid in het boekwerk hebben verdiept zijn gelijk een stukje wijzer geworden over de ontstaansgeschiedenis van onze gemeente. Dit dan voor zover het al niet bekend was bij de lezers dezes. Het meest interessante gedeelte begint bij pagina 81, daar waar de analyse begint aan de omschrijvingen van de potentiële gemeentelijke beschermde dorpsgezichten.
Ik zal dan ook volstaan met het behandelen van de analyse vanaf pagina 81, aan het voorgaande kunnen we toch niets meer veranderen.

Het gezicht rondom de Dorpskerk

Dat de resten van het zakelijke, bestuurlijke en kerkelijke centrum van onze gemeente een gemeentelijke status verdienen lijkt mij geheel juist. Zowel de kerk, de gracht, maar ook het oude raadhuis Dorpsstraat 9 met de daarnaast gelegen bodewoning Dorpsstraat 5 en aan de overzijde van de weg het Schoutenhuis Dorpsstraat 18, de voormalige Pastorie Dorpsstraat 14 en het pand Dorpsstraat 4 zijn de moeite van het bewaren waard. Bij Dorpsstraat 4 zou de opmerking gemaakt kunnen worden dat er ooit nog een keer een poging ondernomen zou kunnen worden om de onderzijde van het pand weer geheel terug te brengen in de oude staat.
Wat ons inzien niet in dit rijtje past is de laatste nieuwbouw van het Wapen van Aalsmeer.
Wij pleiten er dan ook voor om dit niet in het beschermde dorpsgezicht op te nemen. Wat de Kanaalstraat betreft kunnen we kort zijn. Daar is al te veel verdwenen, dus alles wat we er nog aan oude bebouwing hebben zou beschermd moeten worden.

Langs de ontginningsbasis van Aalsmeer

Om te beginnen staat er in dit stuk een storende fout. De architect van de Nieuwe Meer is niet Duijker, maar de Amsterdamse architect Dick Greiner (1881-1964)
Als laatste hierover, de schrijver bedoelde waarschijnlijk de architect Duiker (1890-1935) de architect van het pand aan de Stommeerkade nr. 64.
Verder zou het R.K.Kerkgebouw met het klooster wat ons betreft opgenomen kunnen worden. Verder zal er nog een aanvullend onderzoek worden gedaan naar de juiste afbakening van het gebied. Daar kunnen wij het ten volle mee eens zijn.

Landschapsgezicht Bovenland-Benedenland

Het voorstel om dit gebied aan te wijzen als beschermd landschapsgezicht kunnen wij volgen, zelfs met de wetenschap dat het gebied aan de kop, ter hoogte van de ringvaart, een voormalige vuilstortplaats is. Het is mooi gelegen aan de rand van het natuurgebied en de overgang naar het Amsterdamse Bos. Ook hier zal nog een nader onderzoek worden gedaan naar de juiste contouren van het beschermde gedeelte.

Landarbeidersplaatsje in de Stommeer

DE gedachtegang om de Wilgenlaan aan te wijzen als beschermd dorpsgezicht kan ik op zich wel volgen. Ik ben echter wel van mening dat we hier een jaar of twintig te laat achter komen. Voor zover mijn informatie gaat is er niet 1 woning die niet is verandert, uitgebreid of zelfs in zijn geheel is vervangen. Verder zijn de kavels aan de linkerzijde van de Wilgenlaan beroofd van de achterzijde van de percelen. Daar is Achter de Wilgen aangelegd. Kortom vanuit historisch perspectief is de gedachtegang duidelijk, maar het gaat ons te ver om dit gehele gebied aan te wijzen, te meer omdat er voor dit gebied al een bijzonder welstandsregime heerst.

Jaren ’30 middenstand in de Stommeer

In grote lijnen is de gedachte over dit gebied gelijk aan het vorige punt. Ook hier is er weinig overgebleven van de oorspronkelijke bebouwing. Dat wat er nog over is wordt bewaakt door de welstandsnota. Hier de status van beschermd dorpsgezicht aan geven zou wat ons betreft echt een huis te veel zijn.

Het ‘Rode Dorp’ in de Oosteinderpoelpolder

Uit nostalgische redenen zou het complex behouden moeten blijven, het is een van de eerste sociale woningbouwprojecten in de gemeente Aalsmeer, de sluitsteen boven een van de doorgangen getuigd van de grote maatschappelijke betrokkenheid, niet alleen de voorzitter van woningbouwvereniging Volksbelang dr. W.Snethlage, maar ook dr. C.J.F.Bon (opa van Piet Bon, huisarts), J. van Dillewijn, J.Kastelein en D.Spaargaaren Czn worden genoemd, verder de secretaris, de heer F.Kaptein. Alle genoemden bekleedden een maatschappelijke rol in de gemeente Aalsmeer in de jaren twintig van de vorige eeuw. Vervolgens zijn de architecten Maarse en Pool en de aannemer in de sluitsteen vereeuwigd. Alles bij elkaar een aardig Aalsmeers feestje. In 1980 hebben de woningen een renovatie ondergaan. De architect, het Uithoornse bureau de Groot en de aannemer, de fa. Ooievaar uit Alkmaar hebben misschien wel hun best gedaan om er wat van te maken, maar dat is maar ten dele gelukt. Voor de woningbouwvereniging Aalsmeer zijn toen ook de woningen in het dorp gerenoveerd door de zelfde partijen, deze zijn al afgebroken en hebben plaats gemaakt voor nieuwbouw. Dit belooft weinig goeds voor het Rooie Dorp. Iets anders dat een kwalijke invloed op het Rooie Dorp heeft gehad is het dempen van de voor de woningen gelegen sloot. In verband met het aanleggen van een vrij liggend fietspad gecombineerd met een voetpad en het langs de weg aanleggen van parkeerhavens ten behoeve van de bewoners is de sloot gedempt. De woningen, die een stuk lager liggen dan de Machineweg, werden vroeger waterbouwkundig beschermd door de sloot, tegenwoordig loopt het hemelwater direct richting de woningen. Een zelfde situatie doet zich voor bij de woningen aan de Hornweg, maar dit terzijde. Alles bij elkaar zal er binnen de fractie nog wel het een en ander over worden gezegd en zal de bouwkundige rapportage, die we toch zeer binnenkort hopen te krijgen, een bepalende rol in de overwegingen spelen. Wel wil de fractie het college adviseren om het Rooie Dorp wel als potentieel beschermd dorpsgezicht aan te wijzen. Dan wachten we met een gerust hart af wat de uitslag van het bouwkundige onderzoek af en beslissen daarna definitief wat te doen met het Rooie Dorp.

Als laatste mist de fractie een potentieel te beschermen gebied in de gemeente, het Seringenpark. Niet alleen het groene gedeelte, maar vooral ook het gedeelte met de huisjes. Tot nu toe is het aardig gelukt om de oude identiteit uit 1953 te bewaren. Jammer van het hoofdgebouw, maar we maken allemaal wel eens een foutje. Het woonwijkje voor Bejaarden ‘Seringenpark’ zoals het bij het Nederlands Architectuur Instituut is terug te vinden werd tussen 1953 en 1956 aangelegd en gebouwd. Het geheel is op ,voorspraak van architect en stedenbouwkundige Duintjer, toenmalig stedenbouwkundige in dienst van de gemeente Aalsmeer, door architect H.Salomonson ontworpen. Duintjer was een aanhanger van de architectuur stroming “de 8” die in de naoorlogse wederopbouw periode een grote invloed heeft gehad. Medestanders waren onder meer Rietveld, Berlage van Eesteren en Stam, allen architecten die hun sporen ruim verdient hebben. Samen met het groene park aan de overzijde van de Ophelialaan het onderzoeken waard.

Dick Kuin
Fractie Aalsmeerse Belangen
Maart 2012